زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

حکم جزیه (قرآن)





جزیه مالیاتی است که از اهل کتاب، به سبب اقامتشان در قلمرو حکومت اسلامی و متارکه جنگ با آنان، گرفته می‌شود.


۱ - پرداخت جزیه اهل کتاب



پرداخت جزیه به دست اهل کتاب، در حکومت اسلامی، با انقیاد کامل واجب است.
«قـتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولا یحرمون ما حرم الله ورسوله ولا یدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتـب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صـغرون؛ با كسانى از اهل كتاب كه نه به خدا، و نه به روز جزا ایمان دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحریم كرده حرام مى‌شمرند، و نه آيين حق را مى‌پذيرند، پيكار كنيد تا زمانى كه با خضوع و تسليم، جزيه را به دست خود بپردازند!»

۲ - لزوم متوقف کردن جنگ



متوقف کردن جنگ با اهل کتاب، در صورت انقیاد کامل آنها، برای پرداخت جزیه لازم است.
«قـتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولا یحرمون ما حرم الله ورسوله ولا یدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتـب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صـغرون؛ با كسانى از اهل كتاب كه نه به خدا، و نه به روز جزا ايمان دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحريم كرده حرام مى‌شمرند، و نه آيين حق را مى‌پذيرند، پيكار كنيد تا زمانى كه با خضوع و تسليم، جزيه را به دست خود بپردازند!»

۳ - پرداخت جزیه یهود



پرداخت جزیه از سوی یهود ، به حکومت اسلامی واجب می‌باشد.
«ضربت علیهم الذلة این ماثقفوا الا بحبل من الله وحبل من الناس...؛ هر جا يافت شوند، مهر ذلت بر آنان خورده است؛ مگر با ارتباط به خدا، (و تجديد نظر در روش ناپسند خود،) و (يا) با ارتباط به مردم (و وابستگى به اين و آن)؛ و به خشم خدا، گرفتار شده‌اند؛ و مهر بيچارگى بر آنها زده شده؛ چرا كه آنها به آیات خدا ، کفر مى‌ورزيدند و پيامبران را بناحق مى‌كشتند. اينها بخاطر آن است كه گناه كردند؛ و (به حقوق ديگران،) تجاوز مى‌نمودند». («ضربت علیهم الذلة» به معنای «فرضت علیهم الجزیه». پرداخت جزیه بر آنان واجب شده است. )

۴ - شرایط اخذ جزیه



توانایی و قدرت اهل کتاب بر دادن جزیه، از شرایط اخذ آن است.
«قـتلوا الذین لا یؤمنون بالله ولا بالیوم الاخر ولا یحرمون ما حرم الله ورسوله ولا یدینون دین الحق من الذین اوتوا الکتـب حتی یعطوا الجزیة عن ید وهم صـغرون؛ با كسانى از اهل كتاب كه نه به خدا، و نه به روز جزا ايمان دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحريم كرده حرام مى‌شمرند، و نه آيين حق را مى‌پذيرند، پيكار كنيد تا زمانى كه با خضوع و تسليم، جزيه را به دست خود بپردازند!». («عن ید» کنایه از قدرت است و برخی از آن استفاده کرده‌اند در صورتی می‌توان از کافر ذمی جزیه گرفت که غنی و قادر بر پرداخت باشد. )

۵ - پانویس


 
۱. نجفی، محمدحسن، جواهرالکلام، ج۲۱، ص۲۲۷.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۳. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۴. آل عمران/سوره۳، آیه۱۱۲.    
۵. مجمع البیان، ج۱-۲، ص۲۳۵.    
۶. توبه/سوره۹، آیه۲۹.    
۷. سیوری، جمال الدین المقداد بن عبد الله، کنزالعرفان، ج۱، ص۳۶۳.    
۸. الألوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج۵، ص۲۷۱.    


۶ - منبع


فرهنگ قرآن، مرکز فرهنگ و معارف قرآن، برگرفته از مقاله «حکم جزیه»    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.